Çekiç ile Haç’ın Savaşı: Vikingler Dizisi, Tarihsel Gerçekleri ve Kuzey Mitolojisi

ÖN NOT: Bu Yazı Spoiler içerir. 3. sezona kadar izlemediyseniz haberiniz olsun ^^ (bu yazıyı 3.sezonu izledikten sonra yazmıştım, paylaşmamışım, şimdi paylaşıyorum)

1- RAGNAR LODBROK KARAKTERİ:

Yarı gerçek yarı mitolojik bir karakterdir. Bilirsiniz insanlar abartmayı sever. Tarih kitapları net olmayan bilgilerle doludur. Ben Ragnar’ı ilk defa üniversitedeyken “the vikings” filmiyle duymuştum (1958 yapımı film) Film acaip vasat bir filmdi ama karakter ilgimi çekip araştırmıştım o dönem. (mitolojiyle de baya ilgilendiğim bir dönemdi) Misal o filmde, Ragnar’ın tek çocuğu vardı o da Einar’dı. (Viking dizisinde, Lagharta’yı devirmek isteyen bir yan karakter olarak çıkar, ragnar’la kan bağı yoktur) Dizide daha genel kabul edildiği üzere, Ivar the Boneless, Björn Ironside, Halfdan Ragnarsson, Sigurd Snake-in-the-Eye, and Ubba çocuklarıdır.

Ragnar normalde 3 kere evleniyor. Diziyi izlerken bunu bildiğimden, başı derde girdiğinde “ölmeyecek, daha evlenmesi gerek” diye düşünüyordum. Dizi bitince baktım bi daha, meğersem 2. karısını atlamışlar direk 3. ile evlendirmişler. Yani bi daha evlenmeyecek, huzur içinde ölebilir : )

Normalde, Ragnar’ın ölümüyle ilgili en yaygın hikaye, Northumbria kralı tarafından yılanlara atılarak öldürülmesi. (dizinin başlarında da yılan dolu bir kuyu göstermişlerdi) En yaygın hikayeye bağlı kalırlarsa orada öldürülecek, kalmazlarsa her an gidebilir.

Bir de dizide yaşlanmıyor adam. Tarihte ilk ingilteredeki klise baskını 793 yılında oluyor, Paris yağmalaması ise 845. Arada 50 yıldan fazla zaman geçiyor. 50 yıldan fazla süre geçiyor ama dizide bizim esas oğlan hala genç : )

Paris yağmalaması ise dizideki gibi olmuyor. Oğlunun başka bir yerde yaptığı savaş taktiğini, parise kaydırmışlar kurgularken, gerçeğe pek sadık kalmamışlar.

2- PARİS YAĞMALAMASI:

3. sezon bunla bitti ama biterkenki truva atı tarzı savaş taktiğini görünce “bunu daha önce okumuştum ama akdenizde bir yerde değil miydi” diye tekrar baktım. (hristiyan olup, öldü denilip. Sonra tabut içinde şehre girip, cenaze kandırmasıyla şehri alması) Çünkü gerçekten de dünyanın gelmiş geçmiş en zekice savaş taktiklerinden biridir o.

Tekrar baktım. Gerçek hayatta, oğlu Björn yapıyormuş onu. Akdeniz’de Luni diye bir italyan şehrine saldırıyorlar (Luni’yi Roma sanmışlar) Muhtemelen dizi o kadar uzamayacak diye, bu muhteşem hikayeyi Ragnar’la kullanmışlar.

Bir de Paris şehrini inanılmaz büyük yapmışlar. Saldırının yapıldığı yer, tarihi paris, (ile de la cite) acaip küçük bir ada, uzunluğu 900metre falan, eni de 300-400 metre.. içinde de tepe yok, düz. Yani aşağıdaki resimdekine benzer sahne pek mümkün değil ^^ (ama tabi 1000 yıl öncesi farklıysa bişiy diyemeyecem)

3- MİTOLOJİDEN DEVRİMLERE, SEMBOLLER DÜNYASI: HAÇ VE ÇEKİÇ’İN KAPIŞMASI, HRİSTİYANLARIN KUZEY PAGANLARI HACKLEMESİ VE ORAK ÇEKİÇ’İN KOMUNİZMLE DÖNÜŞÜ

Semboller dünyası acaip bir dünyadır. Dizide az gösterilen şeylerden biri de, vikingler, çekiç armasını kullanmayı, misal çekiç kolyeleri takmayı, severlerdi. Hristiyanların Haç takması, müslümanların hilali kullanması gibi bir şeydir. Ama dizide yok denecek kadar az.

Tanrılar, Çekiç ve Thor: Çekiç Thor’un 2 silahından biridir. Diğeri kemeri. Kemer düşmanlardan korur, çekiç düşmanlarını öldürür. Her bir şimşek çakması, Thor’un; bir devi, bir yaratığı, bir kötü ruhu öldürdüğü anlamına gelirdi. Çekiç, Thor’un simgesidir. Çekiç yeryüzüdür, yaşamdır.

Çok fazla tanrı var ama en temel 3 tanrı: Thor yeryüzü tanrısıdır, Odin gökyüzü tanrısıdır ve Thor’un babasıdır (Odin, Zeus’un iskandinav versiyonudur diyebiliriz) ve üçüncü önemli tanrı da Hel, yeraltı tanrısıdır. “Hel” ismi tandık geldi mi, “hell” / “cehennem” : ) bu benzerliğe birazdan değincem ama özetlemeye devam edersek, her tanrı için bir anti-tanrı vardı, her dinde olduğu gibi. Nasıl ki allah ve şeytan ikilemi var, kuzey dinlerinde de her tanrı için bir karşıt vardı. Misal Thor’un karşıtı dev bir yılandır. (Yılan eski ahitten, hint paganismine hemen her dinde şeytani yaratık olarak bulunur)

Ragnarok / kıyamet ve Hristiyanların Viking Paganismini Hacklemesi: Her dinde bir kıyamet düşüncesi bulunur. Kuzey paganisminde de kıyamet Ragnarok’tu. Dizinin başrolündeki “Ragnar” ismi biraz daha anlam kazanmıştır şimdi ^^

Fakat Ragnarok, diğer kıyametlerden farklı bir kıyamet hikayesine sahiptir. Normalde kıyamet kopar, tanrı / allah / zeus vs. iyileri ödüllendirir, kötüleri cezalandırır. Yani iyilerin tanrısı galip gelir.

Ragnarok’ta işler değişiktir. Thor, baş düşmanı dev yılanı çekiciyle öldürecektir. Onun ölümüyle tüm kötülükler son bulacaktır. Ama yılan tam ölürken, zehiri thorun üstüne akıtacak. Ve Thor’da yılanın zehiriyle ölecektir. Thor’un ölümüyle tüm dünya yok olacaktır.

Hristiyanlar bu hikayeyi manipule etme, ve paganları hristiyan yapmak için ufak değişiklikle kullandılar. Ragnarok çoktan olmuş ve Thor gelecekte değil geçmişte ölmüştür. Öldükten sonra tüm insanlık bitmiş ama bir erkek ve bir kadın yaşamı tekrar başlatmıştır. (Adem ve Havva hikayesi)

Yani, hristiyanlar, pagan hikayesini ufak bir hackleyerek paganların hristiyanlığa dönüşünü kolaylaştırmıştır. Benzer şeyi constantin, ilk hristiyan romalı kral, da zamanında yapmıştı. Hristiyanların kutsal günü yahudiler gibi cumartesiyken, paganların kutsal günü olan pazara çevirmiştir tüm klise ayinlerini. (pazar sunday, güneş günü) Böylece güneşe tapan paganların adaptasyonunu kolaylaştırmıştır. Basit ama etkili taktikler ^^

Sovyet Orak Çekiç’i ile Kuzey Mitolojisinin Gizliden Dönüşü:

Çekiç’in Thor’un sembolü olduğunu, yaşamı ve dünyayı sembolize ettiğini söylemiştik. Orak’ta pek çok dinde ve mitolojide olduğu gibi kuzey mitolojisinde de ölümün simgesidir.

Sovyet döneminde, Orak-Çekiç ilk tasarlanırken elbette bu düşünülerek tasarlanmadı. Orak köylüleri, çekiç işçileri sembolize ediyordu, ve beğenildi. Orak yerine ne bileyim tırmık, kürek vs.. Çekiç yerine de tornavida vs de olabilirdi. Orak-Çekiç sembolünü Lenin’in beğenmesinde artı puan kazandıran, bu simgenin ekstra sembolizm de içermesiydi, kuzey mitolojisini. Sonuçta sovyetler, sırf kapitalizme değil, hristiyanlığa karşı da bir başkaldırıydı. Rus kültürünün oluşmasında çok önemli bir yer bulunduran vikinglere ve onların mitolojisine saygı ve hristiyan haçına karşı yeniden çekiçle mücadele etmekti.

4- VİKİNGLER, KARADENİZ YAĞMALAMALARI, İSTANBUL KUŞATMASI VE TULUM ÇALGISI

Bunu merak ediyorum nasıl verecekler ya da vereceklermi dizide acaba. Paris atağından yaklaşık 15 yıl sonra, 860 yılında vikingler, ruslarla beraber istanbulu kuşatırlar ve çevre yerleşimleri yağmalarlar. İstanbul’dan Gürcistana pek çok yer yağmalanır.

Eskiden merak ederdim, iskoç çalgısı gayda ile iskoçyayla hiç alakası olmayan karadeniz Tulum’u nasıl bu kadar benzer diye. Cevabı vikingler. Adamlar yağmalarken müziklerini bırakmışlar.

Bu arada istanbula akdenizden gelmemişler, kuzey avrupadan karadenize nehirler üzerinden ulaşmışlar. Baltık denizinden, bugünkü riga latvia yakınlarından Daugava nehrinden girmişler. 200 km nehirde ilerlemişler yağmalaya yağmalaya. Sonra Dnieper nehrine geçmişler Polatzk yakınlarında. Oradan karadenize.

Bizans müslümanlarla savaşırken, hiç beklemediği anda viking gemilerini kapısında bulmuş.

____________________

Daa bi kaç şey var da, yoruldum yazmaya, şimdilik bu kadar ^^